Op naar de derde onderzoeksronde!
 

Bekijk de online versie

Op naar de derde onderzoeksronde!

 
 
 
 
Beste deelnemer,
 

Alstublieft! Een zomereditie van de Lifelines-nieuwsbrief zodat u op de hoogte bent van wat er de afgelopen periode is gebeurd bij Lifelines. In deze editie vertelt Saakje Mulder – directeur van Lifelines – u  meer over de ontwikkelingen en de toekomst van Lifelines. Daarnaast geldt er sinds 25 mei een nieuwe Europese privacywet: de AVG. Graag leggen we uit wat dit voor u en óns betekent. Verder lichten we een aantal interessante onderzoeken toe die dankzij uw deelname aan Lifelines mogelijk zijn gemaakt: 

Heeft u vragen of opmerkingen naar aanleiding van deze mail, stuur dan uw reactie naar onderzoek@lifelines.nl of bel ons op 050 - 361 11 13 (tijdens kantooruren). 

Veel leesplezier!

 
 
Van de directeur
 
Van de directeur
 

Het is u vast niet ontgaan: begin juli werd bekend dat er financiering beschikbaar is voor een volgende, de derde, onderzoeksronde. Daar ben ik natuurlijk ontzettend blij mee! Ik vind het fantastisch dat onze financiers – het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, UMCG, RUG en de drie noordelijke provincies – het belang van Lifelines voor de wetenschap én onze maatschappij opnieuw onderstrepen.

 
 
 

Dat we verder zouden gaan met het beschikbaar stellen van gegevens voor wetenschappelijk onderzoek was al zeker dankzij de steun van het UMCG en de RUG. Nu we ook de derde onderzoeksronde kunnen gaan starten, neemt de maatschappelijk en wetenschappelijke waarde van Lifelines alleen maar meer toe.

Ook tijdens de derde onderzoeksronde gaan we weer veel data en lichaamsmaterialen verzamelen, om nog meer onderzoek mogelijk te maken naar het ontstaan en voorkomen van ziekten en aandoeningen. Tijdens de laatste twee onderzoeksrondes hebben we – door uw deelname - al meer dan 6 miljoen buisjes bloed verzameld en zijn er al meer dan 1 miljoen vragenlijsten ingevuld. 

Lees het voorwoord van Saakje verder, over de derde onderzoeksronde en wat de eerste twee rondes al opgeleverd hebben. 

 
 
Oproep | Lifelines NEXT zoekt deelnemers
 
Oproep | Lifelines NEXT zoekt deelnemers
 

Ook niet Lifelines-deelnemers kunnen zich nu aanmelden voor Lifelines NEXT!

Lifelines NEXT is een groot, uniek onderzoek en gaat over zwangerschap en de gezondheid van moeder, kind en de vader. Met dit bijzondere onderzoek kunnen wetenschappers meer te weten komen, bijvoorbeeld over waarom de ene persoon ziek wordt, en de andere niet. Lifelines NEXT zoekt nog deelnemers.

 
 
 

Bent u of kent u iemand die maximaal 26 weken zwanger is? Aanmelden voor deelname aan NEXT kan als Lifelines-deelnemer, maar óók als u géén Lifelines deelnemer bent. Als u meedoet krijgt u een vast contactpersoon die u begeleidt tijdens het onderzoek. Neem contact op met ons via 050 - 36 11 113 of mail naar onderzoek@lifelines.nl. Of stuur ‘Zwanger’ via WhatsApp naar 06 – 55 256 461.

Op verschillende momenten tijdens de zwangerschap en het eerste jaar na de geboorte wordt allerlei informatie van zowel moeder als kind verzameld. Deze informatie bestaat onder andere uit vragenlijsten en lichaamsmaterialen, zoals bloed, moedermelk en ontlasting. Professor Sasha Zhernakova legt hier uit waarom dit belangrijk is voor het onderzoek

Interesse om mee te doen aan dit unieke onderzoek? Lees hier verder over Lifelines NEXT.

 
 
De nieuwe Europese privacywet, de AVG
 
De nieuwe Europese privacywet, de AVG
 

Sinds 25 mei geldt de nieuwe Europese privacywet, de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG). Omdat wij het belangrijk vinden dat uw privacy gewaarborgd is, gaan wij zorgvuldig met uw persoonsgegevens om en voldoen wij aan de AVG. Wij gebruiken persoonsgegevens alleen om wetenschappelijk onderzoek naar gezonder oud worden mogelijk te maken.

 
 
 

We gebruiken algemene persoonsgegeven, zoals naam en adres, zodat we met u kunnen communiceren. Daarnaast gebruiken we zogeheten 'bijzondere persoonsgegevens' die betrekking hebben op de gezondheid. Deze gezondheidsgegevens stellen wij anoniem beschikbaar aan onderzoekers voor wetenschappelijk onderzoek. De gezondheidsgegevens zijn door een onderzoeker dus nooit te herleiden tot individuele personen.

Wilt u meer weten over hoe wij met uw persoonsgegevens omgaan en wat uw rechten zijn bekijk dan onze privacy-verklaring.

 
 
Zonder uw deelname geen onderzoek mogelijk 
 

Met de data en lichaamsmaterialen die we met uw bijdrage hebben kunnen verzamelen, is er al veel onderzoek mogelijk gemaakt. Dit dankzij de bezoeken die u bij Lifelines heeft afgelegd, waar een gezondheidsonderzoekje werd gedaan en u bloed en urine heeft gestaan, maar ook dankzij het invullen van de lange en soms pittige vragenlijsten. We beseffen dat we hiermee veel tijd van u vragen. Met een korte impressie van een aantal onderzoeksresultaten willen we u in deze nieuwsbrief laten zien hoe waardevol dat voor de wetenschap is!

Wanneer een onderzoeker ‘klaar is’ met het onderzoek, publiceert de onderzoeker een artikel over het onderzoek in een wetenschappelijk tijdschrift. Zo delen zij hun bevindingen met andere wetenschappers. Wereldwijd zijn er al ruim 450 aanvragen voor Lifelines goedgekeurd en zijn er al ruim 250 publicaties verschenen. 

Zo veel onderzoek mogelijk 
Bijzonder aan Lifelines-data is dat er zo veel en gevarieerde data beschikbaar is en er dus uiteenlopende onderzoeken gedaan kunnen worden naar de gezondheid van mensen, in de breedste zin van het woord. Zo zijn er onderzoeken die heel breed opgezet zijn en naar allerlei gezondheidsfactoren tegelijk kijken. In andere onderzoeken wordt juist heel specifiek naar één gezondheidsaspect gekeken. Ook wát er onderzocht wordt, loopt ontzettend uiteen: van de invloed van voeding en leefstijl, sociale netwerken, arbeidssituatie, erfelijkheid, medicijngebruik en arbeidssituatie tot aan de invloed van aardbevingen en andere omgevingsfactoren op gezondheid.

Om u een idee te geven van wat voor onderzoek dat precies is en wat we daar van leren, lichten we vier aanvullende onderzoeken hieronder toe. Dit zijn onderzoeken waarvoor extra data en/of lichaamsmaterialen verzameld worden. 

 
 
1 | De kop is eraf voor ImaLife
 
1 | De kop is eraf voor ImaLife
 

De eerste 2.500 Lifelines-deelnemers hebben een computer tomografie (CT) scan gehad voor het aanvullende onderzoek ‘ImaLife’. Voor dit onderzoek worden 12.000 deelnemers van 45 jaar en ouder uitgenodigd. Het doel is de vroegste signalen van hart- en vaatziekten, longkanker en chronische obstructieve longziekten (COPD) te achterhalen.

 
 
 

Deze ziektes worden bij elkaar ook wel de BIG-3 genoemd en zijn in Nederland de voornaamste oorzaak van overlijden. Momenteel worden deze ziekten vaak pas ontdekt als er klachten ontstaan, wat meestal wijst op een vergevorderd stadium van de ziekte. Het uiteindelijke doel is om er achter te komen of het aantal mensen dat in de toekomst ziek wordt of sterft door de BIG-3 kan dalen als eerder bepaald kan worden wie een verhoogd risico heeft.

Lees hier verder over ImaLife.

 
 
2 | Waar u woont, verklapt wat u eet!
 
2 | Waar u woont, verklapt wat u eet!
 

Onderzoek door Louise Dekker en Richard Rijnks

Snackers en gezond etende mensen wonen in de steden, de Friezen zijn echte zoetekauwen en in de Veenkoloniën geven ze hun portie groente en fruit liever aan iemand anders. Dit zijn zo maar een paar trends die onderzoekers Louise Dekker, Richard Rijnks en Gerjan Navis zijn opgevallen tijdens hun onderzoek naar regionale eetpatronen.

 
 
 

Met behulp van de Lifelines-data laten zij zien dat waar u woont iets kan vertellen over uw eetgewoonte. Onlangs verscheen een artikel in AGORA magazine over dit onderzoek. 

Eigenlijk weten we het wel: groente is gezond en fruit ook, pizza en kroketten zijn dat niet. Toch vinden veel mensen het lastig om een gevarieerd eetpatroon - zoals beschreven in de Schijf van Vijf - aan te houden. Volgens onderzoekster Louise Dekker is dit een ingewikkeld probleem: “Uw eetgedrag is onderdeel van de cultuur waarin u zich bevindt. Uw omgeving, de gewoontes en gedragingen hebben allemaal invloed op wat er op uw bord belandt. Als we iets willen veranderen aan ongezonde eetgewoontes moeten we dus verder kijken dan naar het bord zelf”.

Lees meer over dit onderzoek of download hier het artikel in AGORA magazine.

 
 
3 | De menselijke cel als fabriek
 
3 | De menselijke cel als fabriek
 

Haperende machines door fouten in ons DNA, onderzoek door Monique van der Wijst

Fouten in ons DNA kunnen leiden tot ziektes. Hoe dat komt en waarom dat gebeurt, is nog een grote puzzel voor onderzoekers wereldwijd. Duidelijk is na vele jaren van onderzoek dat een klein foutje in het DNA grote gevolgen kan hebben.

 
 
 

In het Universitair Medisch Centrum Groningen hebben onderzoekers van de afdeling Genetica een klein stukje van de puzzel weten te ontrafelen met behulp van Lifelines-data. Beetje bij beetje leert de wetenschap meer over het DNA, om zo tot een betere behandeling te komen en uiteindelijk om ziektes te kunnen voorkomen. Ieder menselijk lichaam bestaat uit vele cellen. In iedere cel zit een kern met daarin ons erfelijk materiaal: het DNA. In dit DNA ligt niet alleen onze haarkleur vast, of de vorm van onze neus, maar het is ook de blauwdruk voor de aanmaak van miljarden andere cellen in ons lichaam. Deze cel functioneert als een kleine fabriek waarin verschillende machines (eiwitten) als een hecht team met elkaar samenwerken. Een DNA-foutje kan ervoor zorgen dat er bijvoorbeeld een verkeerd gevouwen eiwit ontstaat. Met andere woorden: een kapotte of slecht functionerende machine. Onderzoekers van het UMCG hebben nu ontdekt dat een fout in het DNA soms ook tot een slechte samenwerking tússen die machines kan leiden. 

Lees hier meer over dit onderzoek of leer meer over DNA via dit korte filmpje

 
 
4 | Vragenlijst stemming en mentale gezondheid
 
4 | Vragenlijst stemming en mentale gezondheid
 

In de afgelopen maanden is er een vragenlijst over depressies en angststoornissen via e-mail naar 130.000 deelnemers verstuurd. Bijna 43.000 deelnemers hebben inmiddels gereageerd! Dank daarvoor. Wij en de onderzoekers hopen dat dit er nog veel meer gaan worden!

 
 
 

Hoe meer deelnemers de vragenlijst invullen, hoe beter de onderzoekers inzicht krijgen in het ontstaan, het verloop, en het effectief behandelen van depressies en angststoornissen. Daarnaast kan worden onderzocht hoe erfelijke aanleg de vatbaarheid voor stemmingsproblemen kan beïnvloeden.

Onderzoeker Dr. Hanna van Loo: “De grote aantallen gemotiveerde deelnemers van Lifelines zijn écht een unieke kracht. Door jullie kunnen we hoogwaardig onderzoek naar stemmingsstoornissen doen.”

Heeft u nooit last (gehad) van angst of depressies? Vul dan alstublieft tóch de vragenlijst in. Ook deze gegevens zijn zeer waardevol voor de onderzoekers. Wilt u de vragenlijst wel invullen maar heeft u deze niet ontvangen? Wellicht is deze in de spamfolder terecht gekomen. Zo niet, neem contact met ons op via onderzoek@lifelines.nl of bel naar 050 - 361 11 13 (tijdens kantooruren). U kunt de vragenlijst nog tot en met dinsdag 18 september invullen.

Lees hier meer over dit onderzoek.

 
 
Blijf op de hoogte via social media
 

Regelmatig delen we leuke weetjes, onderzoeken of publicaties via Facebook, Twitter en LinkedIn. Volg ons daarom online en blijf op de hoogte!

Facebook: LifelinesNL
Twitter: @LifelinesNL
LinkedIn: LifelinesNL